Tasarım sistemleri: 2021’de bizi neler bekliyor?

Tasarım sistemlerinin (ve bizim tasarım sistemleri hakkında düşüncelerimizin) 2020’de nasıl değiştiğini düşünüyorsunuz?

Google gibi pek çok şirket olgunlaşmakta olan bir tasarım sistemiyle uğraşıyor. Bununla başa çıkmak için, bileşenleri etrafında çok platformlu bir tutum benimsiyorlar. Örneğin tasarımcıların odağındaki şu üç baskın platform arasında neyin, nasıl örüleceğini çözmeye çalışıyorlar: iOS, Android ve web. Pek çok şirket, tasarım yönergelerini ve diğer bazı çıktıları süreçlerine entegre etmesine karşın kodu henüz iyi bir şekilde entegre etmemiş durumda.

Bu, sistemlerin mantıksal bir sonraki evrimi mi yoksa 2020’de bu değişikliğe neden olan bir şey mi oldu?

Tasarım sistemlerinin kavrayış şeklidir. Bu bir eşik noktası değildir, ancak bir kuruluş içinde — pazarlama ya da ürün veya ürüne karşın işletme gibi farklı fraksiyonları açısından — yeterli bir ölçek varsa şirket, araçları iş birimleri arasında entegre etmeyi sorgulamaya başlar.

Tasarım sistemleri her şeyden önce sistemlerdir. Sorunları geniş ölçekte çözebilir veya yaratabilirler. Yıl sonu anketimizde, Inside Design okuyucularından şirketlerinin tasarım sistemini (eğer varsa) karşılaştırmalarını istedi. Görünüşe göre, gelişmiş tasarım sistemleriyle çalışan şirketlerin sayısı (ve bunları oluşturan şirketler) ile daha yeni bir sisteme sahip olanlar arasında büyük bir eşitsizlik var. Tasarım topluluğu, Tasarım Sistemi teknolojilerini ileri taşıyacak standartlar ve en iyi uygulamalar için Google gibi şirketleri takip ediyor. Tasarım alanında çalışan çoğu insanın daha yeni ortaya çıkan bir sistemle uğraştığını aklımızda tutarak soralım; bizim arama teknolojisinde karşı karşıya kaldığımıza benzer şekilde bir tekelleşme ile karşı karşıya kalacaklar mı? Yatırım kaynaklarına sahip olmayanlar, iş ihtiyaçlarına hizmet edecek tasarım sistemlerine erişemeyecek mi?

Küçük şirketler veya işletme birimleri, ölçeklendirmek için bir tasarım sistemine ihtiyaç duyduklarını anladıklarında, Google’ın Material Design’ına bakacak ve “Bunu kullanıp kendi tasarım ve görsel tarzımızı üst üste koyamaz mıyız?” diye soracaklar. Hali hazırda bir temeli olmayan, iki veya üç ekiple çalışan küçük girişimler için bu makul bir alternatif. Ancak 50 veya 100 farklı ekibe ve çeşitli teknik mimarilere sahip daha büyük kuruluş iseniz, bu durumda Google Material Design mimarisinin ihtiyaçlarınızı karşılama olasılığı daha düşük.

20, 50 veya 100’lerce dahili ekibe sahip şirketlerin, kendileri için çalışan modellere, isimlendirmelere ve özellik setine dayalı olarak kendi tasarım sistemlerini oluşturmaları yaygındır.

Tasarım araçları, bir tasarım sistemini hızla hayata geçirmenizi sağlar. Bireyler veya küçük gruplar, daha geniş ve kapsayıcı işbirliği için araç setlerinin gücünden daha fazla yararlanabilir. Son beş yıldır, ekiplerin tasarım ve kod dokümantasyonları oluşturmaları gerektiğini söylüyorum. Yine de 2020’de, tasarım ve kod araçlarının, dokümantasyonun yönetilen içerik olarak ele alınmasını ve araçlara daha iyi entegre edilmesini sağlayacak kadar geliştiğini görmekten heyecan duyuyorum.

Anketimizde, bir tasarım sistemine sahip katılımcıların yaklaşık % 90’ının bu nedenle işten haftada en az bir saat tasarruf ettiklerini öğrendik. Yaklaşık %50’si, her hafta altı saatten fazla çalışma tasarrufu sağladığını söyledi. Eski 9-5 dünyamızda verimlilik kavramı, bir takımın zihinsel sağlığı veya eşzamansız çalışma becerimizin nasıl etkilendiğini dikkate almazdı, böylece çocuğunuza uzaktan öğrenmede yardımcı olabilirdiniz. Ancak Covid’den beri, birçok kişinin verimliliği yeniden tanımladığını görüyoruz. İnsanlar artık, “Sahip olduğumuz zaman ve konsantrasyondan ne kadar iş çıkarabiliriz?” diye soruyorlar. Tamamen matematiksel terimlerle düşünecek olursak, 2021 yılının bize, olgun tasarım sistemlerine sahip şirketlerin zamandan nasıl tasarruf ettiğini ve daha fazlasını nasıl başardıklarını gösterebileceğini düşünüyorum.

Bir tasarım sistemi ortaya çıktığında mantık kayması, verimlilik ve pazara giriş hızı ile şekillenme eğilimindedir. Modelleri, sınıflandırmaları ve yeniden kullanılabilir bileşenleri tanımlamanın önceden bir maliyeti vardır, ancak bunun faydaları zamanla kendini gösterir. Tasarım sistemleri yalnızca birer “bileşen kitaplığı” değil; tasarım ve yazılımı organize ederken verilen tüm kararlar hakkında ortak konuşma şekliniz ve aynı zamanda, bu kararları sonraki süreçlere devretmek ve bu sistemi bir deneyim yaratmak için nasıl işbirliği yaptığınızdır.

Elimde buna yönelik net bir veri olmasa da, işbirliğine ve iletişime aracılık eden bir sistem kurulumunuz varsa, uzaktan çalışmaya başladığınızda eşzamansız bir çalışma ortamının normalde olduğundan daha sorunsuz olacağını tahmöin ediyorum.

2021 için tasarım sistemleri açısından sorulmaya değer büyük soru sizce nedir?

Tasarım sistemleri 20 yıldan fazladır var — sadece “tasarım sistemi” adı 2014 yılı civarında ortaya çıktı. 2016’da konferanslar başladı ve o zamandan beri her şey gerçekten hızlı bir şekilde büyüdü. Öyle bir noktadayız ki, pek çok şirket bazı engellerle karşılaşıyor. Google kendini Material Design olmadan hayal edemezdi, ancak birçok şirket — hatta önde gelen tasarım sistemlerine sahip olanlar bile — tahakkuk eden borçları veya kullandıkları programların bir yazılım yükseltmesi, bir araç değişimi, tasarım dilinde ya da teknik mimarideki bir değişimin maliyetini çıkarmaması nedeniyle tasarım sistemlerine şüpheyle veya alaycı bir şekilde yaklaşıyor.

Tasarım sistemlerinde bir geri tepme olup olmayacağını merak ediyorum. Bunun nedeni, şirketlerin bir tavana çarpıp aşağıya doğru sıçramaları olabilir, çünkü ya yeterince yetenekli bir ekipleri ya da kamburu aşmak için yeterince başarılı bir programları yoktur. Ya da bu süreç, önce öncelikli hale getirilen fakat daha sonra yatırımdan yoksun bırakılan ve çürüyen bir çaba olarak sona erebilir. Bu durumda “başarısız olan sistem” kehaneti gerçek olur: Şirketler “tavan yapar” ancak bir sistem ortadan kaybolduğunda veya değişmeyi durdurduğunda paydaşlar, “tasarım sistemi” konseptine saygısızca bakmaya başlarlar.

Konuştuğum kişilerden bazıları, Covid nedeniyle büyük manevralar yapmak zorunda olan endüstrilerdeki işletmelerin tasarım sistemlerine hala yatırım yapmadığını söylüyor; ancak biliyoruz ki, çıktının ve verimliliğin ölçeklendirilmesi daha önce hiç bu kadar önemli olmadı.

Tasarım sistemleri için deneyim sistemleri hakkında Shopify Polaris‘ten Yesenia Perez-Cruz tarafından yazılmış bir makale okudum. Makalenin başında, sistemlerinin bu yeni boyutunu yeni keşfettiklerini, çünkü yatırımı durdurduklarını ve “şarapnel”in (bu benim lafım, onun değil) sistemin takım üyelerini dağıtarak, onları Covid kaynaklı acil ihtiyaçlar için ön saflardaki takımlara yerleştirdiklerinden söz ediyor. Tasarım sistemi konusunda çalışan takım üyeleri bundan bir çıkarım yaparak, bunun neden olacağı daha büyük etkiler konusunda elde ettikleri gelişmiş anlayışı paylaşmış. Bu şaşılacak bir şey değil; şirketler kriz durumlarında sistemlerine verdikleri önceliği azaltır ve daha önemli önceliklere yer açarlar zira böyle olması gerekir. Ancak “sistemin” dayanıklılık testi bundan sonra verilir; her şey normale döndüğünde sistem tekrar eski stabil ve büyüyen konumuna geri döner.

Sistemlerinin önceliklerinin azaltılmasıyla karşı karşıya kalan insanlara herhangi bir tavsiyeniz var mı?

Sistemin canlı bir varlık olarak işlemesini sağlamak için en önemli olana öncelik vermelisiniz. Yeni bir ürün özelliği, en önemli bileşenlerinizdeki kusurları düzeltmek için arka planda bırakılabilir. Ürününüzün çekirdeğinin kalitesini olabildiğince yüksek tutmaya öncelik verirsiniz. Gelecekteki büyük girişimlere ara verirsiniz. Tasarım sistemi yatırımı azalırsa, bu tür ihtiyaçları savunmak ve gerekçelendirmek için kararlar almak durumunda kalırsınız. Bir sistemin misyonu aslında tüm müşterilerine; yani deneyimleri tasarlayan ve hayata geçiren diğer tüm ekiplerle bağlı kalmaktır. Öyleyse kendimize şunu soralım: Kendinizi, en sürdürülebilir momentumu ve en çok değeri yarattığınız yere nasıl yönlendirebilirsiniz?