2- Girişimciliğe olan ilginiz nereden geliyor? Sizi bu yola iten sebepler, motivasyon kaynaklarınız neler?
Koç Üniversitesi’nde konuşmacı olarak katılan, o zamanın en iyi girişimcileri bu isteği bende ilk tetikleyen şey olmuştu. Başarı duygusu ve çevremde fark yaratma isteğim beni bu yola iten sebepler arasında.
3- Bu zamana kadar yaşadıklarınızdan hangi dersleri çıkardınız? (Eğer varsa) Bugüne kadar hiç unutamadığınız, sizi derinden etkileyen girişimcilik anılarınızdan birini bizimle paylaşabilir misiniz?
Az maliyetli olsun diye geç biten işler, çok maliyetli ve hızlı biten işlerden daha maliyetlidir. Bunu tecrübe ederek öğrendim. Ayrıca insanların kendini geliştirmeyi asla bırakmamaları gerekiyor.
4- Girişiminiz hangi alanda hizmet veriyor? İş modelinizin hangi problemi çözdüğüne inanıyorsunuz?
YOY – Technology, turizm alanında yazılım geliştiren ve ürün pazarlayan bir firmadır. Kendine ait 4 markası bulunmaktadır. Bunlardan ilk hayata geçirilen Rezervasyon.com, tatil ve seyahat alanında hizmet vermekte olan bir online otel rezervasyon sitesidir. Uygun tatil arayan, seyahatlerini hızlı ve güvenli bir şekilde tamamlamak isteyen tatil severler için kurulmuş bir tatil sitesidir. Rezervasyon.com, sektörde online olarak rezervasyon yapılmasını güç kılan rezervasyon sitelerine karşın 3 adımda kolayca rezervasyonu tamamlanmasına olanak sağlayan bir site.
5- Girişim fikrinizi tasarlarken en çok önem verdiğiniz nokta hangisi oldu? Neden? (Ekip, finans, yazılım, lojistik vs.)
Girişimimizi tasarlarken en çok yazılım ve tasarım kısmına odaklandık diyebilirim. Sistemin çalışabilir ve sürdürülebilir olması bizim için önem arz etmesi ile beraber tasarımda tatil severlerin gözünde önemli bir noktada yer almaktaydı. Kullanıcı deneyimi dostu bir site yapmak için tasarım kısmında da oldukça uzun saatler harcadık.
6- Fikrinizi hayata geçirme sürecinde hangi zorluklar ile karşılaştınız? Bu zorlukların üstesinden nasıl geldiniz?
Fikri hayata geçirirken yaşanabilecek en büyük problem, fikrinize sizin kadar inanacak kimsenin olmamasıdır. Bu başarılı ve vizyoner girişimcilerde (fikir gerçekten işe yarar ise) hırs duygusuna dönüşürken, dirençsiz ve negatif enerjiye sahip girişimcilerde pes etme duygusuna sebep olur. Bu süreçte başarılı olma arzusu ile hırslanmam gerektiğini ve pes etmemem gerektiğini biliyordum. Fikirlerime aşık olmak yerine onu konusunda uzman ekibim ile tartışarak daha iyi yerlere getirdim.
7- Geldiğiniz nokta size neler hissettiriyor? Bundan sonrası için hedefleriniz neler?
Geldiğim noktada henüz tatmin olabilmiş değilim. Hedeflerimizi tatil konusunda otel rezervasyon sitesinden, ucuz uçak bileti sitesine, kiralık araçtan otobüs biletine kadar geniş bir yelpazede tutuyoruz. Şu an ki noktada tabiki bir başarı duygusu hissediyoruz. Hızlı bir çıkış yakalayarak Türkiye’nin en iyi turizm domainlerinden birini hayata geçirdik.
8- Türkiye’nin e-girişimcilik ekosistemi hakkında düşünceleriniz neler? Hangi alanlarda daha fazla gelişim sağlanması gerektiğine inanıyorsunuz? Global marka çıkartma noktasında, girişimlerin hangi adımları atmasını gerektiğini düşünüyorsunuz?
Öncelikle Türkiye’nin e-girişimcilik ekosistemi bazı sektörlerde henüz oturmuş değil. Aslında bir çok alanda yeni bir çok girişime ihtiyaç var, özellikle ödeme sistemleri, içerik siteleri ve B2B çözümler sunan girişimlerin önünün çok daha açık olduğunu düşünüyorum. Global bir marka olmak hiç kolay bir iş değil. Ama markanızı bazı pazarlara taşımak, büyük karlar elde edilmesede belli bir seviyeye gelmiş girişimlerin yurtdışına açmak gerekli. Girişimlerimizin yurt dışı modellerini iyi incelemeleri rakiplerini ve girecekleri pazarlardaki hukuki süreçlerin kendi iş modellerine el verişli olup olmadığını iyi incelemelerini öneririm.
9- Çevrimiçi girişimlerden bahsetmişken, işin birazda teknik tarafına değinmemiz faydalı olacaktır. Girişiminizin büyüme evresine girdiğini söyleyebilir misiniz? Bu noktada hangi metrikler/kriterler sizin için daha önemli?
Şu anda rezervasyon.com açılalı henüz 2 ay olmasına rağmen çok güzel trafiklerler ve satışlar alıyoruz. İnsanların rezervasyon.com hakkındaki yaklaşım biçimleri (müşteri hizmetlerimizde olan) oldukça pozitif. Büyüme evresinde bizim için trafik ve dönüşüm oranları esas olsada, müşteri memnuniyeti büyümemizdeki soyut ama en önemli kriter.
10- Girişiminizi büyütmek için attığınız en önemli adımın hangisi olduğunu düşünüyorsunuz? İleriye dönük izlediğiniz taktik ve stratejilerden bahsedebilir misiniz?
Girişimimiz için attığımız en büyük adım iyi bir ekip kurmak, doğru zamanda yola çıkmak ve doğru bir domain seçmekti. Doğru domain markalaşma yolunda size bazı zor virajları kolay almanızı sağlıyor ve ciddi bir fark katıyor. Girişimi büyütmek için ise sosyal medyada stratejik reklam kampanyaları en önemli adım oldu. İleriye yönelik stratejilerimiz için ise üyelik sistemlerimizi geliştirerek misafirlerimize indirim ve fırsatlar sunan, seyahatlerine rehberlik edebilecek sosyal bir platform kurmak diyebiliriz.
11- Dijital varlıklarınızın performanslarını ölçümlüyor musunuz? Yatırımlarınızın geri dönüşlerini nasıl hesaplarken Google Analytics, Hotjar, Optimizely gibi araçları ne kadar kullanıyorsunuz?
Ağırlıklı olarak Google Analytics kullanıyoruz.
12- Kullanıcılarınız ile kurduğunuz diyaloğu nasıl tanımlarsınız? Geri bildirim alma ve ihtiyaçlarını öğrenmek için hangi yöntemleri kullanıyorsunuz?
Kullanıcılar ile yarı samimi, yarı ciddi bir dil kullanıyoruz. Tatil her ne kadar ağırlıklı olarak eğlence sektöründe olup samimi bir dil gerektirsede, iş amaçlı seyahat eden kullanıcılarımız daha ciddi bir dili ve kendilerine sunulan saygın hizmeti önemsiyorlar. Site üzerindeki chat ekranından ve telefondan müşteri hizmetleri bağlantı kuruyor, sık sık anketler yapıyor ve kullanıcıların konaklamaları hakkındaki deneyimlerini bizimle paylaşmalarını istiyoruz. Bu yol ile kullanıcılarımızdan geri bildirim alarak ihtiyaçlarını öğreniyoruz.
13- Kullandığınız analitik performans ölçümleme araçları, dijital dünyada takip ettiğiniz düşünce önderleri, son zamanlarda ilginizi çeken konu başlıkları neler?
Şu anda takip ettiğim belli bir düşünce önderi yok ama Richard Branson’ın yatırım ve turizm iştiraklerini takip ediyorum. İlgimi çeken dijital konu başlıkları ise insansız kontrol edilebilen teknolojiler ve giyilebilir teknolojiler.
14- Son olarak, girişimci adaylarına vermek istediğiniz tavsiyeler neler?
Fikrinize sahip çıkın ama değişmesinden de korkmayın. Az maliyetli olsun diye geç biten işler, çok maliyetli hızlı biten işlerden daha maliyetlidir. Gerçekten çok çalışan kazanır, eğer bir şeyler olmuyorsa ve ne zaman olacak sorusunu kendinize soruyorsanız, başarıya yaklaşmış ama henüz varmamışsınız demektir, pes etmeyin derim.
Büyüme Hikayeleri yazı dizisinin ikinci konuğu YOY Technology ile yapılan röportajın sonuna geldik. Yavuz Onur Yavuz’a tekrar teşekkürlerimizi iletiyor ve girişimcilik hayatında başarılarının devamını diliyoruz.
