Mobil e-ticaret için kullanılabilirlik ipuçları

Günümüzde mobil cihazlar öylesine yaygınlaştı ki akıllı telefonlar günlük yaşamlarımızın vazgeçilmez birer parçası haline geldi. Günlük medya etkileşimlerimizin %38’i akıllı telefonlarda gerçekleşiyor ve bu etkileşimlerin %40’ına ev dışındayken giriyoruz. Artık alışveriş yaparken de, seyahat planlarken de bizi en az yoran, asıl amacımıza ulaşmamız için gerekli adımları rahatça izlememiz için bize yol gösteren web sitelerini veya uygulamaları tercih ediyoruz. We Are Social ve Hootsuite tarafından hazırlanan 2018 dijital raporuna göre:

Türkiye’deki internet kullanıcılarının %56’sı son 1 ay içerisinde satın almayı düşündükleri bir ürünü veya hizmeti internette arattı, %60′ı bir online perakende mağazasını ziyaret etti, %43’ü online platformda bir ürün ya da hizmet satın aldı. %30’u online satın alma işlemlerini laptop ya da masaüstü bilgisayarlar, %30’u ise mobil telefonlar aracılığıyla gerçekleştirdi. 2018 e-ticaret istatistiklerine göre en çok harcama elektronik kategorisinde gerçekleşti; elektroniği, moda ve güzellik ürünleri takip ederken en düşük harcama dijital müzik alanında yapıldı. Bir önceki yıla kıyasla en çok büyüyen e-ticaret sektörü %20’lik artışla moda ve güzellik olurken en az artış %9’luk oranla video oyunlar olarak raporlandı. E-ticarette tüketim mallarına yönelik harcamalar %8 oranında arttı ve 31,7 milyon kişi tüketim malları alışverişini e-ticaret üzerinden gerçekleştirdi.

Türkiye’de perakende alışveriş yapmak isteyen tüketicilerin mobil ticaret araçlarına daha fazla rağbet gösterdiği bir gerçek. Tüketicilerin mobil alışverişi tercih etmesindeki nedenlerin başında pratiklik, hız, ürün araştırması yapabilme imkânı ve kampanya fırsatları geliyor. Mobil e-ticaretin yaygın kullanımı, bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerin hayatımızı ne kadar etkilediğinin bir göstergesi.

E-ticaret aktivitelerinin yarısının mobil cihazlar ile gerçekleştiğine her gün şahit oluyor ya da bizzat kendimiz deneyimliyoruz. Bu yaygınlaşmanın en önemli noktalarından biri de aslında mobil ticaretin, kullanıcıya hareket serbestliğini sağlamakla birlikte, her yerden erişim kolaylığını da beraberinde getiriyor olması. Çoğu çevrimiçi tüketicinin mobil cihazını günlük hayatında birincil kaynak olarak kullanıyor olması, sunulacak hizmetlerin ne kadar kullanılabilir olduğuna ve olması gerektiğine dair soruları da beraberinde getiriyor.

Peki nedir bu “kullanılabilirlik” ve neden önemlidir?

Kullanılabilirlik, insanlar tarafından etkileşime geçilmesi beklenen arayüzlerinin kullanımının ne kadar kolay olduğunu değerlendiren ve geliştirilen ürünün kalitesini vurgulayan bir gösterge.  “Kullanılabilirlik” kelimesi aynı zamanda tasarım sürecinde kullanım kolaylığının iyileştirilmesine yönelik yöntemleri de ifade ediyor. Herhangi bir ürünün kullanılabilirliği, kullanıcı deneyimini doğrudan şekillendiriyor. Bu nedenle e-ticaret profesyonellerinin kullanıcılarını iyi anlamaları, ihtiyaç ve isteklerini anlamlandırmaları ve gelişime açık olmaları oldukça önemli.   

Kullanılabilirlik, artık e-ticaret dünyasının temel taşlarından biri. Son kullanıcının ihtiyaçlarını anlamak ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda kullanılan platformların kullanılabilirliğini geliştirmek, e-ticaret profesyonellerine birçok yönden ticari fayda sağlıyor. Web sitenizin ya da mobil uygulamanızın başarısını artırmayı ve kullanıcılarınızı memnun etmeyi hedefliyorsanız, kullanılabilirlik odak noktanız olmalı. Ama nasıl?

1.Basit düşünün, karmaşıklığı azaltın

Ana sayfanız e-ticaret sitenizin yüzü gibidir. Kullanıcılarınızı memnun etmek istiyorsanız her şeyi basit tutmalısınız. Ekranı fazla bilgi ile karıştırmayın. Unutmayın, kullanıcı ne istediğini bulmak için bunu en kolay şekilde nasıl yapabileceğine odaklanır.

2.İşlevselliği ön plana alın

Mobil deneyimi, işlem yapmaya en uygun hale getirin. İçeriğinizi, müşterilerinizin sitenizle etkileşime gireceği biçimde uyarlayın ve onları sorunsuz bir şekilde hedeflerine yönlendirin. Ürününüzün vazgeçilmez olmasını sağlayacak ve aynı zamanda kullanıcılarınızı aksiyon almaya motive edecek iletişimi doğru içerikle sağlayabilirsiniz.

3.Başparmak dostu tasarlayın

Kullanıcılarınız, mobil deneyimlerinde, parmaklarıyla ve baş parmaklarıyla etkileşime girdiğini unutmayın. Mobil kullanıcılarınızı deneyimlerini güzelleştirecek küçük hamlelerle şımartın. Ziyaretçilerinizin kullandığı cihaz ve ekran ne olursa olsun, buna göre şekillenen responsive tasarımlar kullanın. Ziyaretçiniz tüm platform ve cihazlarda aynı arayüzü görebilsin.

4.Yükleme sürelerini optimize edin

Mobil kullanıcılar işlerini hızlıca halletmeyi sever. Yavaş yüklenen sayfaları, beklemeye tahammülleri ve zamanları yoktur. Bu nedenle içeriğinizi düzene sokun, görselleri sıkıştırın, kategorileri minimumda tutun ve bunların hepsini bütünsel kullanıcı deneyiminden ödün vermeden yapın. Unutmayın, bağlam ve hız; mobil kullanılabilirliğin en kritik ikilisidir.

5.Düzenli olarak test edin

Kullanılabilirlik testleri çoğu zaman hayat kurtarır, özellikle kullanılabilirlik ve fonksiyonalite bağlamında güzel içgörüler almanızı sağlar. Testler, mobil e-ticaret kullanıcı deneyiminizin tutarlı ve güçlü olmasını sağlar. Bir sistem ne kadar iyi tasarlanmış ve incelemeye dayalı yöntemler ile değerlendirilmiş olursa olsun kullanım esnasında yaşanabilecek tüm değişimleri hesaba katmamış olabilir. Kullanıcı testleri çoğunlukla öngörülemeyen bu eksik yönlerin ortaya çıkarılmasını sağlar. Bu sebeple kullanıcı testleri her ne kadar pahalı ve zaman alıcı olsa da vazgeçilmezdir.

Özetle; kullanıcı deneyimin merkezinde olmalı

Parmaklarının ucunda sonsuz seçenek olan kullanıcıları mutlu etmek ve onları kaybetmemek için kıyasıya rekabet eden mobil e-ticaret siteleri için kullanıcı deneyimi hayati bir önem taşıyor. Dolayısıyla UX kavramı artık her zamankinden daha çok dile getiriliyor. Özellikle, rekabetçi bir pazarda rakiplerinizden farklı olarak tamamen kullanıcılarınıza odaklı bir deneyim sunmak, kullanıcılarınızın bire bir ihtiyaçlarına cevap vermek sizleri rakiplerinizden bir adım öne taşıyacak.

Kaynaklar

• Aida Licina, A., Radtke, H. & Johansson, C. (2017). Usability in m-commerce: critical factors to consider when adapting m-commerce. Retrieved April 11, 2019
• Evcil, E.S. & İslim, F. (2012). Kullanılabilirlik Kavramı ve Kullanılabilirlik Ölçümleri (Usability and Ways of Testing Usability). Retrieved April 11, 2019
• Swaid, Samar & Z. Suid, Taima. (2019). Usability Heuristics for M-Commerce Apps. 10.1007/978-3-319-94947-5_8. Retrieved April 11, 2019, from
• Demirdöğmez, M., Gültekin, N., & Taş, H.Y. (2018). Türkiye’de E-Ticaret Sektörünün Yıllara Göre Gelişimi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. ISSN:2528-9527 E-ISSN : 2528-9535