Bilgi fişleri temelde bizi yaptığımız bir işlem konusunda bilgilendirmeye, bazı durumlarda ise yaptığımız işlemin matbu bir kaydını tutmaya ve ihtiyaç duyduğumuzda yasal mercilere belge olarak sunabilmemize yarıyor. Basılı kayıtlara olan ihtiyaç ise, çok çok uzun yıllar öncesine, bilgisayar sistemlerinin mevcut olmadığı dönemlere kadar dayanıyor. Peki, bankalar, mağazalar, devlet kurumları ve birçok organizasyon bizim iletişim bilgilerimize sahip değiller mi? Olmasalar, banka ve mağazalardan kampanya ve fırsatlar hakkında, devlet kuruluşlarından ise güvenlik uyarıları hakkında nasıl bilgi alabiliriz öyle değil mi?

Peki, eğer en basit işlemde bile iletişim bilgilerimize ihtiyaç duyuluyorsa, hatta bu iletişim kanalları üzerinden – istesek de istemesek de – bilgi alabiliyorsak, satın alma ve ödeme gibi işlemlerin sonunda neden hala birer bilgi fişi oluşturuluyor? Üstelik bize sorulmadan…

Gelin, bilgi fişlerinin işlevsizliğini bir kenara koyalım ve sadece çalışan hedef kitlenin iş günlerinde ödeme kartlarıyla yaptıkları restoran restoran alışverişlerinde bilgi fişi çıktısı alarak kaç ağacın yok edildiğini kabaca hesaplayalım.

Bilgi fişleri üretmek için ne kadar ağaç katlediyoruz?

Bilgi fişlerinin ortalama fiziksel boyutu ne?
55 mm x 110 mm = 6050 mm² = 0,00605 m²

Peki bilgi fişlerinde kullanılan kağıdın ortalama ağırlığı ne?
70 gr/m²

Yani, bir bilgi fişinin ağırlığı ne kadar?
0.4235 gr.

Peki, ortalama büyüklükteki bir çam ağacından kaç tane bilgi fişi elde edebiliyoruz?

Bir çam ağacının ortalama uzunluğu kaç metre?
20 m.

Ortalama çapı ne kadar?
0.3 m.

Peki 1 m3 çam ağacının ağırlığı ne kadar?
500 kg.

Yani, bir çam ağacı ortalama kaç kilogram ağırlığında?
707 kg.

Elbette çam ağacının tamamından kağıt elde edemiyoruz. Gelin bu oranı %50 olarak kabul edelim. Yani bir çam ağacının yarısını, 353 kilogram kadarını kağıt elde etmek için kullanalım.

Bir çam ağacından 55 mm genişliğinde ve 110 mm uzunluğunda tam 834,652 adet bilgi fişi elde edebiliyoruz.

Gelelim bir günde kaç adet yemek kartı bilgi fişi çıktısı alındığına. Türkiye’de yemek kartı kullanan toplam çalışan sayısını 1 milyon kişi olarak hesaplarsak, sadece yemek ödemelerinde ve sadece 1 günde 1.19 çam ağacı tüketiyoruz.

Bu rakam sadece sınırlı bir kitleyi ve sınırlı bir eylemi tanımlıyor. Peki gün içinde gerçekleşen diğer eylemlerimizde ne kadar kağıt tüketiyoruz? Gelin, sadece kredi kartlarını hesaplamakla yetinelim.

Kredi kartı makbuzları ne kadar işlevsel?

Canan Özkan tarafından hazırlanan Türkiye’de Kredi Kartı Kullanıcı Profili ve Davranış Analizi başlıklı uzmanlık yeterlilik tez çalışmasında, Türkiye’deki kredi kartı sayısının 1990’lı yılların başında sadece 556 bin iken; 2000 yılında 13.4 milyona, 2012 yıl sonunda ise 54.3 milyona ulaştığı ve Türkiye kredi kartı piyasası kart sayısı bakımından Birleşik Krallık’tan sonra 2. büyük pazar haline geldiği belirtiliyor.

Bu 54 milyon kredi kartının sadece yarısının günde 1 kez kullanıldığını varsayarsak, her gün gerçekleşen 27 milyon işlemde müşteri kopyası ve iş yeri kopyası olmak üzere alınan 2 nüsha bilgi fişiyle her gün 64 ağacı yok ediyoruz.

Bu, her yıl 23,614 çam ağacı demek; yemek alışverişlerinde verilen bilgi fişlerini de eklersek 24,051 çam ağacı.

Özetleyecek olursak, basit bir sorumuz var:

Yaptığımız işlemlerin matbu kayıtlarını teslim almamız, her yıl 24 bin ağacı yok etmeye değecek kadar önemli mi?

Yoksa bütün bu bilgilendirmeler – en azından müşteri ya da vatandaş tarafından özellikle talep edilmiyorsa – dijital iletişim kanalları üzerinden gönderilemez mi?