Bu makale, Interaction Design Foundation'ın izniyle, Bartle’s Player Types for Gamification başlıklı makaleden Türkçeye çevrilmiştir. 1. Başarı odaklı oyuncular
Bu tür oyuncular tamamen puan ve statü odaklıdırlar. Arkadaşlarına kazandıkları başarıları göstermeyi ister, tüm rozetleri toplamayı ve sergilemeyi severler. Bu grup, toplanan her milin başlı başına bir başarı sayıldığı havayolları mil programları benzeri teşvik programlarına özellikle iyi cevap verirler. Bartle, insanların yaklaşık %10’unun bu kategoride bir oyuncu olduğunu öne sürer. Siz de muhtemelen bu kategoriye dahil birilerini tanıyorsunuzdur. İpucu vermek gerekirse: Yaptıklarıyla övünen, bir hedefe ulaşmak için arkadaşından daha hızlı bir rota kullanan ve bunu her fırsatta dile getiren bir karakterdedirler.
2. Kaşif ruhlu oyuncular
Kaşifler yeni şeyler görmek ve yeni sırlar keşfetmek isterler. Puanlar ve ödüller onlar için ikinci plandadır, keşfin kendisini ödül olarak görürler. Kaşifler, oyunun yeni bir alanının kilidini açtıkları veya bir tür “Paskalya Yumurtası” buldukları sürece, tekrara dayalı görevlerde gayet iyidirler. Bir oyunda var olan sürprizlerin tadını çıkarırlar. Bu kategoride, oyuncuların yaklaşık %10’una denk gelir. Gizli oyuna erişmek için bir oyunda duvarları incelemek, bu oyuncuları motive eden asıl unsurdur. Keşifleriyle değil, onu nasıl bulduklarıyla övünürler ve bunu paylaşırlar. Bu tür bir özelliği oyunlaştırma tasarımınıza eklerseniz; onların dilinden konuşursunuz.
3. Sosyal oyuncular
Oyuncuların büyük çoğunluğu sosyallik peşinde koşanlardır ve bu neredeyse %80 gibi bir orana denk gelir. Sosyal oyuncular, diğer oyuncularla etkileşimden zevk alırlar ve eğlenirler. Tek başlarına yapabileceklerinden daha büyük ve daha iyi şeyler elde etmek için işbirliği yapmaktan mutluluk duyarlar. Farmville gibi oyunlar tam onlar içindir. Örneğin, kendi çiftlikleri için yeni ürünler karşılığında başka birinin çiftliğini sulamaktan mutluluk duyarlar. Anlaşma ne olursa olsun açamları kendilerine anlamlı gelen her türlü işbirliğine açıktırlar. Eğer şiddetli bir rekabet arıyorsanız, burası onu bulacağınız son yerdir, ancak bu onların hırslarından arınmış pasif kimseler olduğu anlamına da gelmez.
4. Katil oyuncular
Katil, uğursuz ve kaygı verici bir kategori ismi olsa da, yine de geçerli bir oyuncu türüdür. Katiller, kazandıkları puanlardan ve statülere karşı olan zaaflarından dolayı, ilk grup olan başarı odaklı oyuncularla benzerdirler. Onları ayıran şey, diğer insanların kaybettiklerini görmek istemeleridir. Oldukça rekabetçidirler ve kazanmak onları motive eden neredeyse tek şeydir. Oyunda en iyisi olmak ister ve bunu gerçekleştirmenin tek yolunun geri kalan herkesi yenmek olarak görürler. Bu kişilik tipinin genel geçer bir kategori olduğunu düşünebilirsiniz, ancak Bartle’ın araştırması, sadece çok az sayıda oyuncunun Katil kategorisine dahil olduğunu ve bunun da % 1’den daha az bir kesim olduğunu gösterir.
Klişe ve basmakalıplardan uzak durmanın önemi
Bu dört tip ve özellikle de Katilin potansiyel olarak dramatik görünüşü göz önüne alındığında, bildiğimiz birisini düşünmeye ve “Evet – o kesinlikle bir Katil. Sadece zombilerle dolu bir şehri tamamen yok edip ardından da diğer oyuncuları pasifize ettiği zaman mutlu oluyor.” deme eğilimine girebiliriz. Bu size tüm haftasonunu evinde oyun kampında geçiren ve ancak böyle mutlu olan eski bir arkadaşı hatırlatabilir, ancak daha derinlere bakmalıyız. Tıpkı sosyal oyuncuların tüm zamanlarını birbirlerinin sanal mısırlarını sulamakla geçirmediği gibi, katil kategorisine dair de derin bir psikolojik analiz vardır. Unutmayın, oyuncularınızın düşünce modelleri, birden fazla kategori ile tetikleniyor olabilir. Onları tanımak ve çalışma ortamlarının içeriğini anlamak çok önemlidir.
“Klişelere sığınmak hızlı ve kolaydır, ancak genellikle yanlışlardır ve gerçeklere ulaşmak zaman alır.”
Deb Caletti, Ödüllü yazar
Rekabetçi bir satış ortamının katil ve başarı odaklı oyunculardan oluştuğunu varsaymak kolaydır, ancak bunu anket ve gözlem yoluyla belirlemek her zaman en doğru sonucu verir. Oyuncuların etrafındaki çalışma kültürünün gerçek doğası nedir? Tasarımınızda hangi hedefe ulaşmak için onları ne teşvik eder?
Katiller ve başarı odaklı oyuncular, lider tabloları gibi özellikleri her zaman en çok takdir eden gruptur; sosyaller ve kaşifler için ise bunlar çok bir şey ifade etmez. Oyuncuların bir oyuna nasıl yaklaştıklarını anladığınızda, oyuncularınız için doğru mekaniği geliştirmek kolaylaşır.
Eğer oyuncuların hangi Bartle Testi‘ne göre hangi kategoriye dahil olduklarını bilirseniz, henüz farkında bile olmadıkları ihtiyaçlarını karşılamanız sizin için çok daha kolay hale gelecektir.
