UX projeleri hakkında bilinmesi gereken 5 şey

Pazar araştırması müşterilerle ilgili geniş kapsamlı trendleri konu alarak müşterilerin neyi satın alabilecekleri üzerinde dururken; UX araştırması, kullanıcıların bir ürünü kullanırken sergiledikleri bireysel davranışları konu alır. Bu ikisi farklı konulardır ve kullanıcıları tanımlamadan, onlarla iletişime geçmeden ürünü nasıl kullandıklarını bilemeyiz ya da süreç boyunca ihtiyaç duyacağımız personaları oluşturamayız.

2. UX projeleri iteratif ilerler

Görücüye çıkacak ilk tasarım öncesinde pek de bir şey yapmamışız gibi görünse de —aslında— müşterilerimizin daha çok seveceğine inandığımız bir ürünü ortaya çıkarmak için 5 versiyon geçirmiş olabiliriz. Harika ürünler yaratmak için çok sayıda değişiklik yaparız ve onları test ederiz. Sonra da gözle görülür bir fark yaratmayan değişiklikleri tarihe gömeriz. En son ürünümüzden ya da rakibin sunduklarından çok daha iyi bir ürün ortaya çıkarana kadar bu iteratif süreç böylece devam eder.  Bu elbette zaman alır ve dışarıdan izlemesi eğlenceli olmasa da bu şekilde ilerlemek oldukça gereklidir.

3. Size işin başında “tüm süreci” resmedemeyiz

UX projelerinin bir “standardı” olmadığı konusunda proje sahiplerimizi uyarırız. Maalesef bu uyarı bazı proje sahiplerinin bizden uzaklaşmasına sebep olabilir ve bazı durumlarda proje sahipleri daha sürecin en başında bu taleple gelebilir. “Bize tüm sürecin haritasını çizin ve biz de bu sürecin bizim ürünümüze uygun olup olmadığını söyleyelim.” diyebilirler. Böyle bir durumda bir adım geri atıp; her ürünün kendine has özellikleri olması ve her kullanıcı bazının da bir şekilde kendine has karakteristiğe sahip olması nedeniyle, her projenin kendine özgü bir süreci olması gerektiğini anlatırız. Hiç kimse aslında standart bir süreç istemez; sadece istediği şeyi düşünür ve bizim de onları bu fikirden uzaklaştırmamız gerekir.

4. Evet, test etmemiz lazım

Eğer kullanıcıların aşık olduğu ürünleriniz olsun istiyorsanız, o zaman bizim onları test etmemiz gerekir. Tabii ki biz UX profesyonelleri kendi alanımızda uzmanız ancak sizin kullanıcılarınız değiliz. İşimiz, fikirleri kullanıcılara indirgenecek seviyeye getirmek ve onların ihtiyaçlarını doğru anlayıp anlamadığımız konusunda bize yol göstermelerini beklemek. Zaman kaybı gibi gelebilir, ancak gerçekten doğru yönde ilerlediğimizin tek göstergesi bu.

5. UX, kullanılabilirlikten daha fazlasıdır

Kullanılabilirlik önemlidir. Ama kullanıcı deneyimi, kullanılabilirlikten fazlasıdır. Apple’ın kullanılabilirlik konusunu stratejik olarak önceliklendirmiş olmasını seviyoruz ancak tek başına kullanılabilirlik yeterli değildir. Kullanılabilirlik, bir ürünün piyasaya sürülmesinin ön koşuludur; UX ise “işe yarıyor” ile “hayranlık uyandırıyor” arasındaki farkı yaratan her şeydir.