Dijital Amnezi nedir?

Dijital Amnezi (Digital Amnesia) “İnsanların ihtiyaç duydukları bilgiye dijital bir şekilde kolaylıkla ulaşabiliyor olduğuna inandığı anda hafızaya işlemekten vazgeçip, bilgiyi unutma eğiliminde olmaları” olarak tanımlanan bir yeni çağ semptomudur.

Telefonların evlerde sabit durduğu dönemde yetişen insanların, çevrelerindeki kişilerin o zamanki numarasını hatırlayabiliyor ancak güncel cep telefonu numaralarını bilemiyor oluşları, dijital amnezinin sınırlarını gösteren çok değerli bir bilgidir. Kaspersky Lab’ın 2015 yılında yaptığı araştırmaya göre, katılımcıların yüzde 90’ında saptanan bu semptom, Google etkisi olarak da biliniyor.

Dijital amnezi, “Google etkisi” ismiyle ilk kez Betsy Sparrow tarafından 2011 yılında yayınladığı makalesinde tanımlanmış ve isimlendirilmiş. Bu çalışma sonucu ortaya çıkan 3 önemli sonuç ise şöyle:

• İnsanlara genel bilgi soruları sorulduğunda, sorunun cevabını biliyor olsalar bile, bilgisayardan kontrol etme eğilimindedirler. Bu durum, cevabı bilinmeyen veya görece zor olan bir soru sorulduğunda gözlemlenmiştir.
• Edinilen yeni bilginin daha sonradan ulaşılabilir olduğunu görmek, insanlarda bilgiyi hatırlamama eğilimi yaratır. Buna ek olarak, bilgiyi hatırlamaya yönelik açık bir yönlendirmenin, anımsama aşamasına önemli bir etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır.
• Eğer bilgi kaydedilmişse, insanların bilginin nereye kaydedildiğini ve nereden erişebileceğini hatırlaması, bilginin kendisinin hatırlanmasından daha olasıdır. Ek olarak, insanlar genellikle ya bilginin kendisini ya da bilgiye giden yolu hatırlama eğilimindedirler. İkisinin birlikte çalıştığı durumlar çok azdır. Bu etki, bilginin kendisinin, saklandığı konumdan daha akılda kalıcı olduğu durumlarda da gözlemlenir.