Sonsuz oyunlarda skor sistemi

İngiliz oyunlaştırma uzmanı Toby Beresford, geçtiğimiz aylarda Gamfed Türkiye Oyunlaştırma topluluğu tarafından Türkçeye çevirilen Sonsuz Oyunlaştırma kitabında, sonu olmayan sistemlerde bir “skorlama” mekanizmasının gerekliliğini vurguluyor: Spor salonuna haftada kaç kez gittim, kaç saat ekranda kaldım, hız sınırını ne kadar geçtim, alkışlar kaç desibeldi, Instagram’da beğeni sayısı kaçtı, finans skorun kaç, gibi.

Ve ekliyor;

Eğer topluluğa siz anlamlı bir puan göstermezseniz kendi bir tane icat eder.

Kötü bir skorlama ve puantaj sistemleri, kötü sonuçlar doğurur: 2016 yılında 2 milyon sahte hesapla hedeflerini tutturan ancak daha sonra bu ortaya çıkınca işten çıkarılan Wells Fargo şirketinin çalışanları, Disney tema parklarında çalışanların parkta ne kadar süre kaldıkları üzerinden bir sıralama ve ödüllendirme yapılınca mesaiyi yavaşlatan, öğle arasına çıkmayarak süresini uzatan çalışanlar ve takipçi satın almaya çalışan sosyal medya fenomenleri, kötü skorlama sistemlerinin ne gibi sonuçlar doğurabileceğini açıkça ortaya koyuyor.

Sonsuz bir oyunlaştırma sisteminin 3 aşaması olmalıdır: Analiz, tasarım ve gelişim. Analiz kısmında kullanılacak skor sistemini besleyecek puantajlar ve beslendiği kaynakların sıklığı ve doğruluğu iyi analiz edilmelidir. Şu örnek puanlama hesaplarını inceleyelim.

Skorlamayı başarılı bir şekilde hesapladıktan sonra bunu oyuncularınıza nasıl göstereceğiniz de başarıya giden yolda önemli bir detaydır. Yaşınız değişken, ayak numaranız ise sabit bir genel skor iken, kurumlardan kıdem yine değişken ancak maaş yine değişken ancak gizli bir skorlamadır. Bireysel finans puanınız ya da daha genel olarak, ülkelerin şeffaflık endeksi belli gruplarla kontrollü şekilde paylaşılır. Bir banka, istediğinde finans puanınızı sorgulayabilirken, meraklı bir komşunuzun bu bilgiye ulaşması için biraz uğraşması gerekir.

Puanlama sistemlerini oluştururken, parametreleri herkese açık ya da belli kapalı gruplarda paylaşmak üzere planlarken çok dikkatli olmak ve mümkün olduğunca çeşitlendirerek, oyuncuların kendilerini yukarıda görmesini sağlayan alternatifler üretmelisiniz. Örneğin; gün, hafta, haftasonu, ay, çeyrek bazlı, yıllık ve tüm zamanlar gibi süre bazlı kriterlere ek olarak departman, unvan, ürün gibi detaylara da yer verilebilir.

Ayrıca oyuna işe başlama, performans eksikliği, hastalık, teknik aksaklıklar gibi nedenlerden geriden başlayanları da bu tarz farklı ligler ve kategorilerde sıralamak daha doğru olacaktır.

Böylece devamlı motive olan ve oyunun sonuna kadar oyunda kalan sonsuz oyun odaklı oyuncularınız olacaktır. Bu oyuncular, küçük oyunları kaybetseler dahi yeni oyunlara daima hazır olacaktır.

Sonsuz oyunlaştırmada sonsuz oynayanların 7 özelliği

1. Sonsuz zihniyetli örgütler, zihniyetlerini rakip anlayışından saygıdeğer rekabetçi anlayışına çevirirler.  
2. Sonsuz zihniyetli örgütler, kimlerin kendilerinden iyi olduğunu ve bu daha iyi olanlardan daha çok ne öğrenebileceklerni gözetirler.
3. Bu şirketlerde varoluşçu esneklik diye adlandırılabilecek bir özellik vardır. Kısa vadede kayıplar ve hayal kırıklıkları yaşasalar bile, stratejik değişiklikleri hayata geçirme becerisine sahiptirler.
4. Liderlik etme konusunda büyük bir cesaretleri vardır. Bir şirketi 3 ay için yönetmek, 1 yıl için yönetmekten çok daha kolaydır. Vadesiz liderlik, zordur.
5. İyi bir lider olmak çok zaman alır. Günün sonunda doğruyu yapanlar, kısa vadeli çıkarcılar değil, sonsuz zihniyetli örgütler ve liderlerdir.  
6. Sonu olmayan oyunlar, sonsuz zaman ufkuna sahiptirler. Hiç bitiş çizgisi olmadığı için, oyunun pratikte bir sonu ya da bitişi yoktur.  
7. Sonu olmayan oyunların herhangi bir kazananı da yoktur. Başlıca hedef, oyun oynamaya devam etmek ve oyunu ebedileştirmektir.

Hayatın bir sonsuz oyun olduğunu hatırlatarak, sonlu oyunlarımızda başarılar dilerim.

Kaynaklar

• Sonsuz Oyunlaştırma (Infinite Gamification) – Toby Beresford