WebExpo 2019: Hangi değerler ve yaklaşımlarla tasarlıyoruz?

Trendler problemlere bakış açımızı değiştirir

Fjord’u takip edenler bilir; her yılın başında belli trendler paylaşırlar ve zaman içinde görürüz ki bu trendler rastladığımız birçok ürün ve serviste görebileceğimiz normallere dönüşmüşler. Ashley Benigno, WebExpo 2019 etkinliğinde yaptığı sunumda Fjord 2019 trendlerini somut örneklere değinerek aktardı.

Trendler yeni teknolojilerin, bu teknolojileri nasıl uyguladığımızın ve hayatımızı nasıl dönüştürdüklerinin kesişim noktasında ortaya çıkıyorlar. Bugün tüketiciler aynı kişiler olsa da farklı rollerde karşımıza çıkıyorlar.

Örneğin onları bazen çalışanlar, bazen ebeveynler, bazen çocuklar olarak tanımlayabiliyoruz. Söz konusu tüketici rolleri olduğunda da onların hayatında nasıl değer yaratacağımız konusu gündeme geliyor. İşte Fjord trendleri, farklı rollerde karşımıza çıkan tüketicilerin ihtiyaçları ve problemlerini günün bağlamında anlamak, yeniden tanımlamak ve değer yaratmak üzere bir araç olarak kullanıyor ve değişen dünyanın değişimine katkıda bulunurken bu sayede değişime yön de veriyor.  

Ashley Benigno’nun WebExpo 2019 sunumunu izleyin:

Kullanıcıların gizlilik hakkı kimin sorumluluğunda?

Smashingmagazine’den tanıdığımız Vitaly Friedman, WebExpo 2019’da yaptığı “Gizlilik anlayışını akıllarda tasarlamak ve inşa etmek” adlı konuşmasında, kişisel verilerin korunması kanunu ve kullanıcıların gizlilik haklarından bahsetti. Kişisel verilerin korunması dediğimizde aslında kullanıcı bakış açısından konu, dijital dünyada ardımızda bıraktığımız kişisel data izlerinin paylaşılıp paylaşılmaması.

Kullanıcılara bu bilgileri paylaşmak isteyip istemedikleri dijital ürünler üzerinden sorulduğunda ise iş, tasarlanan kullanıcı deneyimine dayanıyor ve bazen başka seçenek bırakılmayarak, bazen de seçme hakları olduğu gizlenerek kullanıcıların izinleri alınabiliyor. Kullanıcıların genellikle bu kişisel verilerin nasıl korunacağı konusunda zaten kafaları karışık ve bunu anlamanın imkansız olduğunu düşünüyorlar. Bugün, daha 2-3 saat önce sadece bir arkadaşımızla konuştuğumuz bir konuda reklamlar görmeye başladığımız bir dönemde yaşıyoruz. Bu nedenle kullanıcılar benim zaten saklayacak bir şeyim yok yaklaşımını benimsemiş veya benimsemek zorunda bırakılmış durumdalar.

Fakat konu insanların saklayacak bir şeyinin olup olmamasından öte, neyin özel, neyin halka açık veri olduğu ile ilgili. İşte bu noktada tasarımcılar ve yazılım geliştiriciler olarak üstümüze düşen sorumluluklar var. Her ne kadar kişisel verilerin korunması konusu evrimine devam eden bir konu olsa ve bugün hak ettiği değeri görmese de, yakın zamanda bizlerin bu konuyu kullanıcı deneyimi içinde daha imtiyazlı şekilde ele alacağımız gelecek çok yakın.

Basit bir örnekle; kullanıcıların kişisel verilerini paylaşmak istemedikleri gerçeği, hayır seçeneği saklanarak veya bu seçenek seçildiğinde hiçbir içerik sunmayarak değiştirilmeye çalışılıyor. Aslında bu seçimi değiştirmenin yolu, kullanıcıların verileri paylaşmasında sakınca görmeyeceği değeri yaratmakta ve neden bu bilgilere ihtiyacımız olduğunu doğru ve anlaşılır şekilde aktarmakta yatıyor. Örneğin, Fjord trendlerinde de rastlayacağınız veri minimalizmi yaklaşımı tam da bu noktaya temas ediyor: Ürünün kullanımı için gerekli olmayan datayı talep etmemek ve talep edilen datayı optimize etmek yaklaşımı daha iyi bir kullanıcı deneyimi hedeflendiğinde göz önünde bulundurulması gereken konular.

Dolayısıyla konu yine kullanıcıların hayatında değer yaratmaya ve hangi etik değerler çerçevesinde tasarımı şekillendirdiğimize geliyor. 

Vitaly Friedman’ın WebExpo 2019 sunumunu izleyin:

Yeni kullanıcıların kalbini kazanmak

Inna Kerzman konuşmasında kullanıcıların kalbini kazanmak için değer önermesinin önemini vurguladı ve bazı anahtar adımlar paylaştı.

Kullanıcılar, ürünün veya servisin onların ihtiyaçlarını nasıl karşılayabileceğine dair fikir veren en değerli kaynaklar. Dolayısıyla kullanıcıdan öğrenmek, onların hangi anlarda nelere ihtiyacı olduğunu ve hangi kullanıcı gruplarının ne elde etmeyi hedeflediğini doğru anlamak oldukça önemli. Ancak bu sayede kullanıcıların adım adım başarı elde edebilecekleri bir süreç tasarlamak mümkün. Tasarım yaparken bir amacımız da kullanıcıların başarılı olması ve başarılı hissetmesi. Dolayısıyla ürünü/servisi deneyimleme sürecinde kullanıcıların ihtiyaçları olacak kaynakları onlara sağladığımızdan da emin olmak gerekiyor.

Söz konusu yaratılan değer için talep edilen karşılık diye adlandırabileceğimiz ödeme adımına geldiğindeyse, bunun talep edildiği anın doğru olduğundan emin olmak önemli. Ürünün veya servisin kullanımına devam edebilmek veya ürünün/servisin daha farklı özelliklerini sunabilmek için ödeme talep etmek gerektiğinde, kullanıcının ürünü/servisi ve bunun yarattığı değeri yeteri kadar deneyimlediğine emin olmak gerekiyor. Çünkü kullanıcının gerçekten ihtiyacını karşılayan ve değer önermesini bu baz üzerine kuran ürünler için kullanıcılar ücret ödemekten çekinmiyor.

Bu konu her ne kadar tasarımcıların hayatının her gün merkezinde olsa dahi, bazen paydaşlara konunun önemini aktarmanın ne kadar zor olabildiğinden, bizi anlamadıklarından, kimsenin kullanıcı deneyimi konusunu yeterince önemsemediğinden şikayet ediyoruz.

Inna Kerzman’ın WebExpo 2019 sunumunu izleyin:

Peki kullanıcı deneyimi gerçekten böyle mi algılanıyor?

Bir başka WebExpo 2019 oturumunun konuşmacısı olan Joe Natoli ise “Gerçek UX” adlı oturumunda bu konuya başka bir açıdan yaklaşıyor: Konu tüm bunlardan öte bizim paydaşlar ile kurduğumuz ilişkide gizli. İster takım arkadaşımız ister müşteri olsun, herhangi bir paydaşla kurduğumuz ilişkiyi yönlendirebilme gücümüz sandığımızdan daha fazla.

Çoğunlukla karşımızdaki kişinin bizi dinlemediğini, anlamadığını söylüyoruz. Peki bunu yapan aslında biz olabilir miyiz? Peki ya onları eğitmemiz gerektiğini düşündüğümüz gerçeği? Acaba bu yaklaşımın kendisi, eşitsizliği ve bir tepeden bakışı beraberinde getiriyor ve basitçe iletişim kurabilme şansımızı elimizden alıyor olabilir mi?

Harika UX terminolojileri kullandığımız, karmaşık görseller ve akışlarla dolu sunumlar yaptığımız toplantılarda karşımızdakine aktarmak istediğimiz, konunun kendisinden öte, ne kadar akıllı ve bilgili olduğumuz olmasın?

Öte yandan tüm paydaşlar gibi tasarımcılar da saygı görmek, anlaşılmak ve takdir edilmek istiyorlar. Bu ihtiyaçlar insanın doğasında var. Peki bunun yolu, egomuzun yönlendirdiği iletişim şekilleri mi? Yoksa bu, asıl şikayet ettiğimiz şeyin kendisi mi?

Joe Natoli’nin WebExpo 2019 sunumunu izleyin:

Problem çözmek ve fırsatlar yaratmak

Sorduğumuz soruların cevapları, herkesin kendi kendine verebileceği türden. Bizse bunların ötesine geçebilecek güce sahibiz. Joe Natoli’nin de hatırlattığı gibi, asıl gücümüz problem çözmek ve fırsatlar yaratmak yaklaşımından geliyor. Bu sorumluluk her ne kadar tasarımcılara atfedilse de, aslında değer yaratmak söz konusu olduğunda birbirimizi anlamak ve ortak paydada buluşmayı başarmak gibi temel adımlar hepimizin sorumluluğunda.

Anlaşılmadığımızı düşündüğümüz zaman anlamaya çalışmak, dinlenmediğimizi düşündüğümüz zaman durup karşımızdakini dinlemek, taraflar yaratmak yerine birlikte çalışmanın nasıl mümkün olacağını aramak gibi basit manevralarla bu engelleri beraber aşmak mümkün. Böyle bahsettiğimizde de konu bir anda kullanıcı deneyimi tasarımından öteye geçiyor ve tüm dünya ile etkileşime geçmek için tek seçeneğimiz olan iletişim kurma becerimizde odaklanıyor.

---

WebExpo 2019: Tüm sunum ve röportajlar

WebExpo 2019 konferansında gerçekleşen tüm oturumların videolarına ve konuşmacılarla gerçekleştirilen video röportajlara bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

---

Referanslar

• WebExpo 2019 Conference, Prague
• Smashingmagazine ‘Gizlilik’ kategorisi
• Fjord trends 2019