Bu makale, InVision Inside Design'ın izniyle, Emily Esposito tarafından kaleme alınan A quick guide to design research başlıklı makaleden Türkçeye çevrilmiştir. Tasarım araştırması nedir?
Tasarım araştırması, kullanıcı odaklı bir yaklaşımdır ve şu tür sorulara cevap bulmanı sağlar:
- Kullanıcılarımız kimlerden oluşuyor?
- Ne tür problemler yaşıyorlar?
- Bu ürünü nasıl kullanacaklar?
Amaç, nitel ve nicel araştırmalar yoluyla müşterilerin ürün veya servisi gerçekte nasıl kullandıklarına dair ilham verici iç görüler elde etmektir.
Tasarım araştırması vs. piyasa araştırması
Tasarım ve pazar araştırmasının ortak noktaları olsa da, kapsam, veri ve sonuçlar açısından çok farklıdırlar. Pazar araştırması, ürün veya hizmetin alım ve satımına odaklanırken, tasarım araştırması ise müşterilerin onu nasıl kullanacağına ve deneyimleyeceğine bakar.
Pazar araştırması doğası gereği daha niceldir. Büyük veri kümeleri, genelde pazar segmentiyle ilgili ticari bilgileri, trendleri, demografik bilgileri ve segmentleri tanımlamak için analiz edilir. Tasarım araştırmasında ise, müşteri davranışı ve etkileşiminin arkasındaki “neden” i cevaplamaya çalıştığın niteliksel veriler daha önemlidir.
Tasarımcıların bilmesi gereken 3 araştırma metodu
Müşteriler hakkında veri toplamak için sayısız yol var diyebiliriz. Hangi yöntemi seçersen seç, genellikle şu ana başlıklarda incelenirler: Tutumsal, davranışsal, nitel, nicel ve kullanım bağlamı.
İşte en yaygın araştırma yöntemlerinden bazıları:
- Birincil: Tasarım araştırmasında belki de en önemli yöntemdir ve tüm ekibin soru sormak ve veri toplamak için doğrudan kaynağa (müşterilere) yönlendirir. Birincil araştırma örnekleri odak grupları, kullanılabilirlik oturumları, anketler ve görüşmelerdir. Ve birincil araştırmada, genellikle iki tür bilgi toplanır: Keşif (genel, açık uçlu araştırma) ve spesifik (keşif aşamasında tespit edilen bir sorunu çözmek için kullanılan araştırma).
- İkincil: İkincil araştırma, mevcut araştırmayı doğrulamak veya desteklemek için kitaplar, makaleler veya internet gibi mevcut verilerin kullanımıyla yapılır. Tasarım tercihlerinizde daha güçlü bir vaka oluşturmak için ikincil araştırmayı kullanabilir ve birincil araştırma sırasında öğrendikleriniz hakkında ek görüşler elde edebilirsin.
- Değerlendirme: Değerlendirme araştırması, kullanılabilirliği ve etkileşimi değerlendirmek için önceden belirlenen bir soruna odaklanır. Değerlendirme araştırması yapmanın en popüler yollarından biri, insanların ürünü veya hizmeti nasıl kullandıklarını ve etkileşime girdiklerini yüksek sesle düşünmelerini sağlamaktır. İki tür değerlendirme çalışması vardır: Özetleyici ve biçimlendirici. Özetleyici, sürecin ötesinde (istenen etkinin elde edilip edilmediğine bakarak) sonucu vurgulamaktadır; biçimlendirici ise, test edilen fikri güçlendirmek için kullanılmaktadır (işlemin başarısını izler).
Peki hangi araştırma yöntemini kullanacağına nasıl karar verirsin? Aslında her şey ne yarattığına ve ne öğrenmeye çalıştığına bağlıdır. Genellikle birincil araştırma ile başlayacak ve ön veriler toplandıktan sonra daha fazla yeni verininin ortaya çıktığını göreceksin -ki bu iyi bir şey!. Bu yeni sorular, daha sonra öğrenmen gerekenler konusunda sana rehberlik edecektir.
Tasarım araştırmasının faydaları
Tasarım araştırması zaman, kaynak ve hazırlık gerektirir, ancak sonucu her zaman buna değer. Tasarım araştırmasının en önemli faydalarından dördü şöyle sıralanabilir:
- Varsayımlara değil gerçeklere dayalı tasarım yapmanızı sağlar. “Müşterilerimin kim olduğunu zaten biliyorum, bu yüzden daha fazla çalışmama gerek yok” diye düşünme tuzağına düşmek kolaydır. Kullanıcılarının kim olduğu hakkında bir genel geçer bir bilgiye sahip olduğumuz doğru; ancak acı noktaları, bir üründe neler aradıkları ve ürünü nasıl kullanacakları, bir kerelik bir e-posta etkileşiminden öğrenebileceğin şeyler değildir.
- Odaklanma ve önceliklendirme konusunda yardımcı olur. Özellik isteklerini, paydaş geri bildirimlerini ve kısa bir proje zamanlamasını karıştırırken, müşteri verileri en önemli olana odaklanmanıza yardımcı olabilir. Ne de olsa, araştırma aşamasında, öncesinde konuşulmamış bir şey ortaya çıktıysa, bu konunun kendi kendine ortadan kalkmayacağı kesindir.
- Müşterilerinize yönelik daha fazla empati sağlar. Müşterilerle yüz yüze gelmek, onların sadece büyüme projeksiyonunda bahsedilen birer rakamdan ibaret olmadıklarını, düşünceleri ve duyguları olan gerçek insanlar olduğunu hatırlatır. Onlarla daha derin bağlantılar kurmak, günlük işlerinizde ve kararlarınızda size yardımcı olur.
- Daha mutlu müşteriler yaratmanıza olanak verir. Tasarımı kendi ortamında, gerçek müşterilerle gözlemleyerek, memnun edici ve rahatsızlığa geçit vermeyen bir kullanıcı deneyimi yaratabilirsiniz. Destek aramaları veya sinirli müşteri e-postaları ile sonuçlanabilecek kafa karıştırıcı bir navigasyon gibi basit şeyleri düzeltebilirsin.
Tasarım, iterasyon ve test süreçleri esnasında, her gün ve istediğimiz anda müşterilerin yanıbaşına oturamayız. Bu noktada tasarım araştırması yapmak başlı başına harika bir alternatif. Ve evet, geçmişte ne kadar veri toplandığı ya da müşterileri ne kadar iyi tanıdığını düşündüğün hiç önemli değil, keza her zaman öğrenmek için yeni bir şeyler vardır.