Üretken Tasarım nedir?

Üretken tasarım (generative design), doğanın evrim üzerine kurulu gelişimini odağına alan, bu anlamda doğayı taklit eden bir tasarım yaklaşımıdır. Yapay zeka ile insan aklının yaptığı tasarım alanında işbirliğine verilen isimdir.

Bu yaklaşıma göre tasarım süreci, projenin başındaki tasarımcının bir hedef belirlemesiyle başlar. Örneğin; “4 kollu, uçabilen, son derece hafif bir drone şasisine ihtiyacım var.” Hedefleri ve kısıtlamaları öğrenen yazılım, bu çerçevede yaratılabilecek tüm olası permütasyonları incelemeye başlar. Bunu yaparken de bir buluta bağlanarak binlerce, hatta milyonlarca tasarım tercihini inceler, bu tasarımlara ait kurulumları test eder ve tasarımlarda nelerin işe yaradığı ve nelerin yaramadığını belirler. Bu süreçte tasarımcılar bir küratör gibi davranarak işlerine yarayacak olan tasarımı seçerler ve nihai olarak hangi tasarımın kullanılacağı kararını da onlar verir.

Normalde tasarımcılar bir objenin görünümüne, hangi malzemeden yapılacağına; kısacası tüm imalat kalemlerine karar verir. Bunu yaparken de bazı bilgisayar programlarından yararlanır. Fakat bu programlar tasarımcıya herhangi bir öneride bulunmaz, yapılan işi zenginleştirmek için onu yönlendirmezler. Üretken tasarımda ise, son derece aktif bir tasarım süreci devreye girer. Bilgisayar programları ve algoritmalar, her bir ürün tasarımı için geometrik sentezler yaparak en iyi, en verimli tasarıma ulaşır. Bu noktada tek ihtiyaç duyulan şey bir başlama vuruşudur. Bu noktada; projenin gereklilikleri, hedefleri ve kısıtları belirlenerek programa girilir. Program çalışmaya başlar ve kısa süre içinde pek çok tasarım üretir.